Het ‘Ik kies bewust’-vinkje op voedingsmiddelen in de supermarkt wordt vervangen door een app. Dat heeft minister Edith Schippers besloten.

De minister laat woensdag weten dat zij een app laat ontwikkelen die informatie levert over samenstelling en voedingswaarde. Dat moet mensen helpen zelf een gezonde keuze te maken.

Wat voor de een namelijk gezond is, kan voor de ander ongezond zijn, bijvoorbeeld vanwege een allergie, aldus Schippers. Volgens haar zijn dat soort verschillen tussen mensen niet te vatten met één standaardlogo. Schippers laat nog wel onderzoeken of het bekende logo misschien nog iets toevoegt naast de app.

Campagne tegen vinkjes

De Consumentenbond voerde jarenlang campagne tegen de vinkjes, omdat die misleidend zouden zijn. In tegenstelling tot wat veel consumenten denken, geven de vinkjes niet aan dat een product gezond is, maar alleen of het een relatief gezonde keuze is binnen de eigen productgroep.

Bijna 80 procent weet niet precies wat de vinkjes betekenen en 85 procent weet niet wat het verschil is tussen het groene (gezondere keuze) en het blauwe (bewuste keuze) vinkje, bleek onlangs uit een enquête van de Consumentenvond.

Ook geeft het Vinkje te weinig informatie over hoe gezond een voedingsmiddel is. Ze lijken daardoor gezonder dan ze in werkelijkheid zijn en dat zet consumenten op het verkeerde been. Producten zoals chocolademelk, mueslirepen, popcorn, (oplos)soep en achterham die veel zout, suiker en/of verzadigd vet bevatten, kunnen toch een Vinkje krijgen.

Betalen voor vinkjes

Het vinkje is een initiatief van grote Nederlandse voedingsmiddelenconcerns als Unilever en FrieslandCampina en wordt gesteund door de supermarktketens. Sinds 2006 staan ze op verpakkingen.

Onderzoeker Remco Havermans van de Universiteit Maastricht noemde de vinkjes eerder al vreemd, onder meer omdat bedrijven tegen betaling het logo op hun product krijgen. De kosten voor een producent variëren tussen de 1800 tot 90.000 euro per jaar.

"Albert Heijn heeft bijvoorbeeld wel die tienduizenden euro’s betaald en krijgt het Vinkje op zijn cola light. Maar Coca Cola doet niet mee, dus zij krijgen niks op hun light product", aldus Havermans. "Mensen kunnen dan ten onrechte denken dat Albert Heijn eigen merk beter en gezonder is."

Cabaretier Arjen Lubach ageerde in zijn programma Zondag met Lubach twee jaar geleden tegen de vinkjes. Bekijk het (vrij briljante) item hieronder terug.